İnşaat Mühendisleri Odası Balıkesir Şube Başkanı Zeki Büyükerdoğmuş, ülkeyi yasa boğan depremlerin ardından yaptığı açıklamada bina güvenliğine dikkat çekerken, “Binalarda önemli olan denetimlerin tam ve eksiksiz yapılmasıdır. Yetkin Mühendislik Yasasının çıkarılması, okullardaki eğitimin biraz daha kalitesinin artırılması ve deneyimli mühendis olayının gündeme gelmesidir. Bu yüzden bu deneyimli ve yetkin mühendislik yasasının bir an önce çıkmasını tavsiye ediyoruz” dedi.
İnşaat Mühendisleri Odası Balıkesir Şube Başkanı Zeki Büyükerdoğmuş, yönetim kurulu üyeleri ile birlikte düzenlediği basın toplantısında binaların her çıkan mevzuata göre değerlendirildiğini ve eski yapıların yeni yönetmeliğe uygun olmayabileceğini söyledi. Büyükerdoğmuş, “Binalar yapıldığı tarihte hep güvenli yapılmıştır. Ama çıkan yönetmelikler sayesinde bir önceki bina güvensiz duruma düşmüştür. 2000 yılından önce yapılan inşaatlarda malumunuz nervürlü demir yoktu, hazır beton yoktu. Normal Kepsut Çayından gelen malzeme veya yerel haddehanelerden sağlanan demirlerle inşaatlarımız yapılıyordu. 1999 depreminden sonra çıkan yönetmelikler sayesinde bundan önceki yapılan binalarımız güçsüz ve çürük pozisyona düştü. Yeni çıkan yasalar sayesinde Balıkesir’in de pilot bölge olması avantajıyla hem nervürlü demir kullanıldı hem de hazır beton geldi. Bu şekilde kalitemiz biraz daha yükseldi. Ama bunun dışında 2017’de yeni çıkan bir yönetmelikle bu binalar da maalesef güvensiz duruma düşmüştür. Artık yeni çıkacak yönetmeliği de beklemek durumundayız. Bu depremden sonra yeni bir yönetmelik hazırlandığını duyduk. Onun değerlendirmesini daha sonra yapacağız. Binalarda önemli olan denetimlerin tam ve eksiksiz yapılmasıdır. Yetkin Mühendislik Yasasının çıkarılması, okullardaki eğitimin biraz daha kalitesinin artırılması ve deneyimli mühendis olayının gündeme gelmesidir. Bu yüzden bu deneyimli ve yetkin mühendislik yasasının bir an önce çıkmasını tavsiye ediyoruz” dedi.
“TESPİT KRİTERİ “
İMO Yönetim Kurulu Üyesi Serhan Argönül riski yapıların risk analizlerinin nasıl yapıldığı konusunda bilgi verdi. Bir binanın riskli çıkması durumunda 90 gün içinde yıkılması gerektiğini belirten Argönül, “Bu depremlerden sonra vatandaşlarımız tarafından “yapım güvenli mi, binalarımız güvenli mi”şeklinde sorular geliyor. Ben kendim aynı zamanda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı lisansıyla yapı tespiti konusunda yetkilendirilmiş bir firmanın sahibiyim. Bu noktada Balıkesir’de yaklaşık 2015 yılından beri çok ciddi anlamda bir kentsel dönüşüm sürecine girmektedir. Genelde parsel bazlı yapıların yasayla yıkılıp yeniden yapılmasını kapsayan çalışmaları yaklaşık 8 yıldır Balıkesir’de diğer firmalarla birlikte yürütüyoruz. Bizim yönetmelikle mevcut yapı kavramı var. Mevcut yapı bizim için biz bir binayı tasarlarken yeniden yaptığımız katsayılarla mevcut binayı incelediğimizde bu katsayıları değiştiririz. Belli oranda farklı hesap metotları kullanırız. Dolayısıyla yapı stokunu incelerken bizim mevcut yapı kavramına inmemiz gerekiyor. Burada da çeşitli tespit yöntemlerinden bahsedebiliriz. Vatandaşlarımızın bazen aklı karışabiliyor.” dedi.
Argönül sözlerini şöyle sürdürdü:
“Açıkçası Balıkesir’deki yapılara baktığımızda 2000 yılı öncesi ve sonrası olarak kabaca değerlendirebiliriz. Çünkü 2000 yılından önce baktığımızda hazır beton ya da yapı denetim hizmetlerinin olmadığını görüyoruz. Tabi 2001 yılında yapı denetimlerinin de devreye girmesiyle yapı malzemelerine düzenlemelerin gelmesiyle bir miktar daha iyi bir yapılaşma görüyoruz. Daha sonra 2007 Deprem Yönetmeliği devreye giriyor. Bunun akabinde de 2018 yılında bizim şu an kullandığımız deprem yönetmeliği çıktı. Biz bir yapıyı incelerken hızlı tespit yöntemleri denilen sistemde 10 kata olan yapıları sınıflandırıp belli noktalarda bilgi sahibi olabiliyoruz. Bir de şu anki mevcut mevzuatta bizim bir yapıyı nitelendirmemiz için elimizde iki yönetmelik var. Bunlardan birisi Kentsel Dönüşüm Yasası olarak bilinen yönetmelik. Bunun tespit kriteri var ve yönetmeliğe dayalı sadece kritik katı inceleyerek binaların riskli olup olmadığına dair bir sonuç alabileceğimiz hesap yöntemiyle tespit edebiliyoruz. Bu tespiti eğer vatandaşlarımız e-devlet üzerinden yetkili bir kuruma yaptırdıklarında bunun sonucunda yapının önce 60 sonra da 30 gün olmak üzere toplamda 90 gün içinde riskli çıkması durumunda yıkılması gerekiyor. Dolayısıyla vatandaşlarımızın bu tespitleri yaptırmadan önce tapu malikleriyle bir araya gelip kendi aralarında belli konularda uzlaşamaya gitme çalışması yapmasını tavsiye ediyoruz” (balikesir24saat.com)